Jak rozpoznać miażdżycę?

Choroby sercowo-naczyniowe stanowią w Polsce jedną z głównych przyczyn zgonów, dlatego można je określić jako choroby cywilizacyjne.

Miażdżyca jest procesem chorobowym, który rozwija się przez wiele lat, nie dając żadnych objawów. Dotyczy przede wszystkim dużych i średnich naczyń tętniczych. Nieleczona prowadzi do niezwykle groźnych dla życia i zdrowia człowieka powikłań.

Statystyki wskazują, że skraca ona życie człowieka o 12 lat. 

Co to jest miażdżyca?

Miażdżyca jest chorobą tętnic głównie średniej wielkości i aorty. Wszystkie naczynia mają kształt rurek, łatwo kurczących się i rozciągających, dzięki czemu krew płynie w nich swobodnie.

Z czasem jednak tracą swoją elastyczność, gromadzą się w nich lipidy, przede wszystkim cholesterol, tkanka łączna, a także włókna kolagenu, tworząc blaszkę miażdżycową, co jest skutkiem efektu zapalnego.

Zmiany te ulegają zwapnieniu, co prowadzi do stwardnienia tętnic i zwężenia ich światła, utrudniającego przepływ krwi, co jest przyczyną niedokrwienia wielu narządów wewnętrznych.  

Miażdżyca obejmuje głównie tętnice wieńcowe, szyjne, nerkowe, biodrowe i aortę. Nazywana jest także arteriosklerozą. Z czasem może dojść do całkowitego zamknięcia naczyń, skutkiem czego mogą być niedokrwienia narządu i martwicy.

Jakie są objawy miażdżycy?

Miażdżyca jest chorobą wolno postępującą, dlatego nie można jednoznacznie określić jej objawów. Może ona dotyczyć różnych tętnic. Niektórzy pacjenci mogą nie odczuwać żadnych objawów, gdyż mogą być one niezauważalne. Dopiero zdecydowane incydenty w postaci zamknięcia jednej z ważniejszych tętnic lub zakrzepica sugerują istnienie tej choroby. Do najczęściej występujących objawów zakrzepicy należą:

• Zawroty głowy, czasami trudności z mówieniem, okresowe niedowłady w przypadku, gdy dotyczy ona tętnicy szyjnej i kręgowej, odpowiedzialnych za dostarczanie krwi do mózgu.
• Duszności i bóle w klatce piersiowej w przypadku problemów z tętnicami wieńcowymi, które dostarczają krew do serca.
• Bóle brzucha wtedy, gdy miażdżyca dotyka tętnic w jamie brzusznej.
• W przypadku miażdżycy kończyn dolnych bóle, szczególnie w łydkach i podudziach podczas chodzenia, a także obrzęk i mrowienie nóg oraz skurcze.
• Niewydolność nerek w przypadku miażdżycy tętnic zaopatrujących nerki.

Jakie są przyczyny miażdżycy?

Rozwojowi miażdżycy sprzyjają: palenie tytoniu, nadwaga i otyłość, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, wysoki poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi, niewłaściwa dieta, stres, niewielka aktywność fizyczna, a także wiek i płeć. Przyczyną miażdżycy mogą być również czynniki genetyczne. 

Najczęściej złogi w naczyniach są skutkiem wysokiego cholesterolu, który jest potrzebny organizmowi między innymi do trawienia, produkcji hormonów i przyswajania witaminy D. Skutki zmian miażdżycowych w tętnicach uwidaczniają się po 50 roku życia i mogą postępować powoli z coraz większym natężeniem lub pojawiać się nagle. 

Jak leczyć miażdżycę?

Miażdżyca jest chorobą, na którą nie ma skutecznych leków. Spowolnienie jej można uzyskać, stosując odpowiednią dietę i aktywność fizyczną, rezygnując z palenia tytoniu. W przypadku tej choroby często stosuje się farmakoterapię, polegającą na przyjmowaniu leków rozszerzających zwężone naczynia, pozwalających uniknąć powstawania zakrzepów i usprawniających trawienie tłuszczów.

Metoda chirurgiczna, również stosowana w leczeniu miażdżycy, polega na założeniu przez chirurga naczyniowego by-passów, czyli pomostów naczyniowych, które łączą aortę i naczynia wieńcowe, co pozwala na ominięcie przewężonych tętnic lub zablokowanych przez blaszkę miażdżycową. Jest to standardowy zabieg leczenia choroby wieńcowej.

Balonikowanie natomiast jest zabiegiem umożliwiającym poszerzenie zwężonej tętnicy poprzez umieszczenie w niej balonu, wprowadzonego do tętnicy za pomocą cewnika. 

Operacyjnymi metodami leczenia miażdżycy jest też plastyka endowaskularna, polegająca na wewnątrznaczyniowym poszerzeniu naczyń i wszczepieniu do nich wewnętrznego rusztowania, nazywanego stenem oraz endarterektomia, czyli operacyjne usunięcie blaszki miażdżycowej z wnętrza naczynia.

Dobre rezultaty daje także chelatacja, czyli podanie za pomocą kroplówki odpowiedniej substancji, która wypłukuje złogi, ulegające pod jej wpływem rozpuszczeniu, a następnie wydaleniu z organizmu.

Poradnia chirurgiczna – do jakiej się zgłosić w przypadku miażdżycy?

Leczeniem operacyjnym pacjentów z chorobami żył i tętnic zajmuje się m.in. polecana przez nas poradnia chirurgiczna w Jeleniej Górze CM Zabobrze. Po wizycie u lekarza angiologia, wykonaniu badania USG Doppler kończyn górnych i dolnych lub tętnic szyjnych, bądź jamy brzusznej lekarz ocenia stan tętnic i żył w celu wykrycia niedrożności lub ewentualnych tętniaków. Następnie chirurg naczyniowy wykonuje zabieg w celu wyleczenia miażdżycy.