Gastroskopia – jak przygotować się do zabiegu?

Wiele osób skarży się na dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, do których należą najczęściej: bóle brzucha, wzdęcia, biegunki lub zaparcia.

Mogą one mieć wiele przyczyn, dlatego dobra diagnostyka jest podstawą podjęcia skutecznego leczenia, które poprawi komfort życia pacjenta i pozwoli uporać się z wieloma niezwykle uciążliwymi objawami.

Co to jest gastroskopia?

Jedną z metod badania przewodu pokarmowego jest gastroskopia. Za pomocą tego zabiegu diagnozuje się jego początkowy odcinek, na który składa się przełyk, żołądek i dwunastnica. Lekarz w trakcie badania wprowadza do przełyku przewód, który rejestruje obraz, pokazując stan jego górnego odcinka, a także pobiera do badań błonę śluzową, co pozwala stwierdzić zachodzące w niej zmiany. Gastroskopię wykonuje się przy pomocy giętkiego przewodu nazywanego endoskopem, który posiada własne źródło światła, pozwalające przekazywać oświetlony obraz przełyku, żołądka i dwunastnicy.

Kiedy jest zlecana gastroskopia?

Gastroskopię warto wykonać wtedy, gdy odczuwamy dolegliwości związane z przewodem pokarmowym, są to między innymi:

• ucisk w dole brzucha, uczucie pełności i zgaga,
• podejrzenie występowania choroby wrzodowej żołądka lub dwunastnicy, bądź nowotworowej,
• refluks, objawiający się podrażnieniem błony śluzowej żołądka,
• krwawienia z przewodu pokarmowego,
• podejrzenie polekowego uszkodzenia układu pokarmowego, szczególnie po przyjmowaniu niesteroidowych leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych,
• trudności w przełykaniu,
• zlecenie lekarza.

Jakie choroby diagnozuje gastroskopia?

Podczas zabiegu można:

• wykryć w przewodzie pokarmowym bakterie Helicobacter pylori,
• poszerzyć pojawiające się zwężenia przewodu pokarmowego,
• usunąć występujące w nim polipy,
• zatamować występujące krwawienia wewnętrzne,
• wykryć zmiany nowotworowe i pobrać wycinek do badań histopatologicznych,
• ocenić stan błony śluzowej,
• zdiagnozować nieprawidłowości anatomiczne,
• wykryć zmiany spowodowane działaniem środków chemicznych takich jak na przykład leki lub inne środki,
• zdiagnozować refluks żołądkowo – przełykowy lub przełyk Barreta,
• zdiagnozować choroby bakteryjne, grzybicze lub wirusowe.

Jak przygotować się do zabiegu gastroskopii?

Przygotowanie do zabiegu gastroskopii wymaga przestrzegania kilku zasad. Sześć godzin przed badaniem absolutnie rezygnujemy z jedzenia, natomiast z picia na cztery godziny przed zabiegiem. Stałe leki należy przyjąć rano, popijając niewielką ilością wody. Na kilka godzin przed zabiegiem nie wolno palić papierosów, ani żuć gumy. Po konsultacji z lekarzem należy odstawić leki zmniejszające krzepliwość krwi, jak również od 10 do 14 dni przed badaniem leki z grupy inhibitorów pompy protonowej.

Jest to niezwykle ważne w przypadku ryzyka krwawienia z przewodu pokarmowego, które może wystąpić podczas pobierania wycinków do badań lub wykonywania jakichkolwiek zabiegów endoskopowych. Po zabiegu gastroskopii nie należy przez dwie godziny spożywać żadnych posiłków z powodu podrażnienia przełyku, który może powodować niezwykle uciążliwe dolegliwości bólowe.

Jak przebiega zabieg gastroskopii?

Zabieg gastroskopii trwa najczęściej od 5 do 30 minut. Jego długość jest uzależniona od czynności wykonywanych w jego trakcie przez lekarza przeprowadzającego badanie. Uchodzi on za nieprzyjemny i bolesny, dlatego przeprowadza się go przy znieczuleniu gardła lidokainą w aerozolu, którą rozpyla się do jamy ustnej. To pozwala zmniejszyć uczucie bólu gardła i odruch wymiotny, co zwiększa komfort pacjenta podczas zabiegu.

Leży on na lewym boku ze specjalnym ustnikiem między szczękami, który pielęgniarka zakłada w celu zapobieżenia zamykaniu ust i przegryzienia przewodu przez pacjenta. Jego zadaniem jest przełknięcie końcówki endoskopu, co zwykle powoduje odruch wymiotny i jest nieprzyjemne dla pacjenta. Można sobie poradzić z uciążliwymi odruchami wymiotnymi głęboko i w regularny sposób oddychając i słuchając poleceń lekarza, który podczas badania żołądka:

• ocenia szerokość przełyku,
• obecność nieprawidłowości, które ewentualnie mogą się w nim pojawić w postaci guzków, żylaków, zwężeń,
• ocenia stan błony śluzowej,
• stwierdza obecność możliwych wrzodów, guzów, przekrwień, nalotów.

W dwunastnicy analizuje:

• stan błony śluzowej,
• obecność owrzodzeń, guzów, lub uchyłków.

W trakcie badania lekarz może pobrać próbki do badań histopatologicznych za pomocą sterylnych narzędzi. Nie należy obawiać się  zakażenia w trakcie badania, gdyż endoskop po każdym zabiegu jest dezynfekowany. Po zabiegu gastroskopii prywatnie we Wrocławiu wyniki najczęściej znane są po około dwu tygodniach. Jeśli zabieg miał na celu wykrycie bakterii Helicobacter pylori, to wynik jest znany niemal natychmiast, bo kilka minut po zakończeniu zabiegu gastroskopii.